5-lagenmodel voor Digitale Transformatie
Wat zijn het 3-lagenmodel en het 5-lagenmodel voor digitale transformatie?
Het 5-lagenmodel voor digitale transformatie is zowel de praatplaat als de informatiebron waarmee medewerkers uit de business en de IT samenwerken aan veranderprojecten.
Het beginpunt van de digitale transformatie is de industriële organisatie, waarin IT-een kostenpost is om efficiënter te kunnen werken. Het eindpunt is de adaptieve organisatie, waarin de organisatie aantrekkelijk is omdat het meebeweegt met een digitaliserende samenleving. Bij de adaptieve organisatie, is de IT-strategie volledig geïntegreerd in de business strategie. Bij de digitale transformatie is alles wat digitaal is, ook business. En alles wat business is, is ook digitaal.
De managers die hun IT en business georganiseerd hebben als adaptieve organisatie, hebben hun managementmethodes volledig anders ingericht dan die van BITA-organisaties. Dit alles heeft ook grote invloed op de structuur en cultuur van de organisatie.
Een praatplaat om de transformatie te begeleiden
Het is niet mogelijk om met een enkel veranderproject te transformeren naar een adaptieve organisatie. Er is sprake van veel korte, iteratieve veranderprojecten. Deze zullen in een traject van meerdere jaren tot het gewenste doel moeten leiden. Deze veranderprojecten worden het beste uitgevoerd door multi-skilled werkteams (High Performance Teams) die steeds opnieuw worden samengesteld.
Bij het selecteren en prioriteren van de veranderprojecten helpt het 5-lagen-model. De reeks aan veranderprojecten raken immers de producten (en dus de klanten), de bedrijfsprocessen, de mensen die daarin werken en de digitale systemen. Bovenal draait het bij de transformatie om het genereren en het exploiteren van data. Al deze aspecten hangen aan elkaar samen.
Het 5-lagen-model toont de samenhang tussen al deze onderdelen. Het maakt duidelijk dat een veranderproject in om product X voor klant Y te verbeteren, raakt aan businessproces A, raakt aan een systeem B, medewerkers met rollen C en D, en aan de data die staat op locatie E.
Inzicht en beslissingen
En dat inzicht is wat beslissing nemers en medewerkers van multi-skilled teams willen weten, voordat zij starten met een gepland veranderproject. Zij willen heel scherp hebben wat de gevolgen van de verandering zijn voor al deze aspecten.
Het inzichtelijk maken van deze samenhang gebeurt dus in het 5-lagen-model. De voorloper van dat model is het 3-lagen-model. Het 3-lagen-model heeft, in tegenstelling tot het 5-lagen-model, geen oog voor de data en applicaties die ‘informeel’ gebruikt worden door de mensen in de frontlinie.